کتاب واج شناسی: نظریه بهینگی اثر محمود بی جن خان

کتاب واج شناسی: نظریه بهینگی

درباره کتاب

کتاب واج شناسی: نظریه بهینگی نوشته محمود بی جن جان توسط انتشارات سمت، برای دانشجویان رشته زبان‌شناسی در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری به عنوان منبع اصلی درس «واج‌شناسی» چاپ و منتشر شده است.

چکیده کتاب

نظریه بهینگی یکی از رویکردهای محدودیت بنیاد است که پرینس و اسمولنسکی در سال 1993 آن را چهارچوب مکتب زایشی مطرح کردند. برخلاف رویکرد اصول و پارامترها که روساخت مجاز به طور مستقیم از زیرساخت مشتق می‌شود. در نظریه بهینگی روساخت مجاز یکی از چند گزینه‌ای است که کمترین تخلف را از محدودیتهای نقض‌پذیر جهانی دارد. از نظر بهینگی، بیشتر برای توصیف نظام آوایی زبانها استفاده شده است تا توصیف نظام تکواژها و گروههای نحوی، براین اساس واج‌شناسی هر زبان در یک واحد ارزیاب خلاصه می‌شود که خود شامل تعدادی محدودیت جهانی قابل نقض است که دارای ترتیب مشخصی هستند. درون‌داد واحد ارزیاب چند گزینه آوایی است که دستگاه مولد براساس اصول آواشناسی عمومی از روی زیرساخت واجی می‌سازد. روساخت مجاز یکی از گزینه‌های آوایی است که در مقایسه با سایر گزینه‌ها کمترین تخلف را از محدودیتها دارد. یا به عبارت دیگر، بیشترین هماهنگی را با محدودیت دارد. در این کتاب، ضمن معرفی نظریه بهینگی، نظام مشخصه‌ها و واجگان، ساخت هجا و واج‌آرایی و همچنین فرایندهای واجی در زبان فارسی معیار در چهارچوب نظریه بهینگی توصیف و توضیح داده شده‌اند.

فهرست کتاب

پیشگفتار

فصل اول: معرفی نظریه بهینگی
1-1 مقدمه
2-1 واج‌شناسی زایشی
3-1 قاعده، اصل و محدودیت
4-1 انگاره واج‌شناسی بهینگی
5-1 واج‌شناسی اشتقاقی و بهینگی
6-1 نتیجه‌گیری

فصل دوم: مشخصه‌ها و واجگان
1-2 مقدمه
2-2 مشخصه‌ها
3-2 مشخصه‌ها و خاصیت نشانداری
4-2 واجگان
5-2 نتیجه‌گیری

فصل سوم: ساخت هجا و واج آرایی
1-3 مقدمه
2-3 ساخت هجا
3-3 نظریه CV
4-3 هجابندی
5-3 غنای پایه و بهینه‌سازی واژگان
6-3 هجابندی
7-3 نتیجه‌گیری

فصل چهارم: فرایندهای واجی
1-4 مقدمه
2-4 تناوب واج‌گونه‌ای
3-4 خنثی‌شدگی
4-4 همگونی
5-4 ناهمگونی
6-4 حذف
7-4 درج
8-4 هم‌نوایی
9-4 نتیجه‌گیری

منابع
نمایه

چاپ دوم با اصلاحات