تفسیر قرآن به قرآن: سیر تاریخی، مبانی و معیارها
درباره کتاب
تفسیر قرآن به قرآن: سیر تاریخی، مبانی و معیارها نوشته علی فتحی، توسط انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، برای دانشجویان رشته علوم قرآن و حدیث چاپ و منتشر شده است.
این کتاب تلاش دارد شیوۀ «تفسیر قرآن به قرآن» را از منظر علمی و نظام‌مند معرفی کند؛ یعنی روشی که در آن آیات قرآن با استفاده از سایر آیات قرآن تفسیر می‌شوند، نه صرفاً رجوع به روایات یا تفاسیر دیگر. ابتدا نویسنده سیر تاریخی این روش تفسیری را بررسی می‌کند، نشان می‌دهد مفسران چگونه در ادوار مختلف به این الگو پرداخته‌اند و چه نقاط قوت و ضعف تاریخی برای آن ثبت شده است. سپس مبانی نظری روش و معیارهای صحیح به‌کارگیری آن مطرح می‌شوند، مانند ملاک انسجام معنایی، احترام به نکات لفظی و محتوایی و ارتباط میان آیات هم‌موضوع.
در ادامه، فتحی به بحث معیارهایی می‌پردازد که باید در تفسیر قرآن به قرآن رعایت شود: تفکیک میان آیات محکم و متشابه، رعایت تقدم و تأخر نزول، زمینه فرهنگی و تاریخی نزول آیات و نیز ملاحظه تضادها و نکات تنزیل. او همچنین کاستی‌ها و چالش‌هایی که این روش ممکن است با آنها مواجه شود، مانند محدود بودن زمینه تطبیق آیات و خطر تحمیل تفسیر بر آیات، تحلیل می‌کند. در نهایت، این کتاب برای کسانی که می‌خواهند تفسیر قرآنی را با درک عمیق‌تر انجام دهند، مرجعی فراخ و علمی به شمار می‌آید.
چکیده کتاب
واژه‌ها و گزاره‌ها در منظومه معنایی قرآن، به گونه‌ای هوشمندانه، هدفمند و منسجم با یکدیگر پیوند دارند به طوری که با تدبر بیشتر درآیات قرآن می‌توان پیوستگی معنایی آنها را فهمید. شیوه تفسیر قرآن به قرآن که همواره مورد توجه مفسران و قرآنپژوهان بوده است، روشی مهم برای درک پیوستگی معنایی آیات قرآن است. درک درست و دقیق از مبانی بنیادین و معیارهای صحیح تفسیر قرآن به قرآن بر فهم ضابطه‌مند و شناخت پیوند معنایی آیات قرآن با یکدیگر استوار است. این اثر ضمن گزارش عینی پیشینه تاریخی تفسیر قرآن به قرآن، به بررسی مبانی و معیارهای مهم آن پرداخته است. بدیهی است شناخت سیر تاریخی، مبانی و معیارهای تفسیر قرآن به قرآن ما را از یک سو، با امتیازها و دستاوردهای این شیوۀ تفسیری و از سوی دیگر، با کاستی‌ها و لغزش‌های فراروی آن بیشتر آشنا می‌کند.
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.