کتاب مباني و قلمرو فتوا و حكم شورایي
درباره کتاب
کتاب مبانی و قلمرو فتوا و حکم شورایی نوشته سیدجواد ورعی، توسط انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، با همکاری انتشارات سمت برای دانشجویان رشته حقوق چاپ و منتشر شده است.
در این کتاب، نویسنده به بررسی نظریه فتوا و حکم شورایی در فقه اسلامی میپردازد و تلاش میکند تا مبانی فقهی، ادله شرعی و پیامدهای معرفتی آن را تبیین کند. ورعی با نگاهی انتقادی و تطبیقی، مسئله شوراییبودن فتوا را در میان مکاتب فقهی و اندیشههای اصولی مورد واکاوی قرار میدهد و به پرسشهایی درباره مشروعیت، مرجعیت جمعی و حجیت آراء شورایی پاسخ میدهد.
او در این اثر به بررسی مباحثی چون نسبت میان اجتهاد فردی و اجتهاد جمعی، سازوکار شورایی در صدور احکام اجتماعی، و آثار معرفتی شوراییسازی فتوا بر نظام افتاء و مرجعیت دینی میپردازد. نتیجه پژوهش او، ارائه مدلی است که در آن هم عقلانیت فقهی حفظ میشود و هم از خطاهای احتمالی فردی در استنباط احکام کاسته میشود. این اثر یکی از پژوهشهای نوآورانه در فقه نظاممند معاصر است.
چکیده کتاب
تأکید بر استفاده از روشهای نو برای پیشرفت فقه»، «اتخاذ تدابیری برای کاهش اختلاف فتوا»، «توجه به ضرورتهای زمانه از سوی فقیهان»، و «لزوم تقویت وحدت در جامعه اسلامی»، از جمله «عواملِ توصیه گروهی از متفکران» به «تخصصیشدن دانش فقه»، و «تشکیل شورای فقهی» بوده است.
دغدغه «داوری عادلانه» و «استفاده از راهکارهای دستیابی به عدالت قضایی»، به ویژه در جرائم پیچیده و چندوجهی، و «نگرانی از ناکارآمدی برخی از مجازاتها در جلوگیری از بزهکاری در دنیای امروز» از عواملِ تأکید بر استفاده از روش «تعدّد قاضی» و ظرفیت «قضاوت گروهی» است.
از آنجاکه «حساسیت حقوق عمومی» و «لزوم بهرهمندی از ظرفیت شورا در اداره جامعه»، «تکیه بر خرد جمعی» و «استفاده از تجارب بشری در تأمین حقوق و آزادیهای اجتماعی و سیاسی»، و «لزوم مراقبت از انحراف زمامداری جامعه اسلامی» از عواملِ توجه به شوراها در اداره جامعه است. سه موضوع «فتوا، قضاوت و رهبری شورایی» در این اثر بررسی شدهاند.
فهرست کتاب
مقدمه
فصل اول:مفاهیم و کلیات
فصل دوم: شورا و قلمرو اعتبار آن
فصل سوم: اجتهاد و افتاء شورایی
فصل چهارم: قضاوت شورایی
فصل پنجم: ولایت (رهبری) شورایی
فهرست منابع
نمایهها


نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.