کتاب زمینه هاي پیدایش خلافت فاطمیان
درباره کتاب
کتاب زمینه‌های پیدایش خلافت فاطمیان نوشتهٔ محمدعلی چلونگر، توسط انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، برای دانشجویان رشته تاریخ چاپ و منتشر شده است.
کتاب «زمینه‌های پیدایش خلافت فاطمیان» اثر محمدعلی چلونگر در حوزه تاریخ اسلامی است و به بررسی ریشه‌ها، شرایط و فضاهای اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و مذهبی ظهور حکومت فاطمیان در شمال آفریقا و مصر می‌پردازد. نویسنده در این اثر کوشیده است عوامل داخلی و خارجی را به مثابه زمینه‌هایی اثرگذار بر پیدایش خلافت فاطمیان تحلیل کند؛ از جمله شرایط ضعف در قدرت عباسی، نقش حرکت‌های شیعی، و فضای فرهنگی ـ مذهبی منطقه.
در کتاب، مباحثی مانند شبکه‌های تشیع إسماعیلی، روابط میان مراکش، مصر و حجاز، سیاست‌های عباسی‌ستیز، و تأثیرات فاطمیان در فقه، فرهنگ و حکومت مورد بررسی قرار گرفته است. چلونگر نشان می‌دهد چگونه جریان فاطمی توانست مشروعیت دینی و سیاسی ساخت و به سرعت قلمرو خود را گسترش دهد.
این کتاب برای کسانی که به تاریخ دولت‌های اسلامی، تشیع سیاسی، سیاست خاندان اهل بیت و تحولات فرهنگي قرون وسطی در جهان اسلام علاقه دارند، منبعی ارزشمند محسوب می‌شود؛ چرا که علاوه بر روایت تاریخی، تحلیلی از شرایط رشد و گسترش حکومت فاطمی ارائه می‌دهد.
چکیده کتاب
از زمان فتح افریقیه و مغرب به دست مسلمانان، آتش مخالفت و شورش بر ضد امویان و عباسیان در این مناطق شعله‌ور بود. اسماعیلیان در نیمه‌دوم قرن سوم با اعزام ابوعبدالله شیعی دعوت خود را در افریقیه و مغرب آغاز کردند و در کمتر از دو دهه موفق به تشکیل مهم‌ترین حکومت شیعی تا آن تاریخ شدند. تشکیل این حکومت در میان بربرها، بر زمینه‌های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، مذهبی و اقتصادی مهمی مبتنی بود. ضعف عباسیان در اواخر قرن سوم، موقعیت جغرافیایی افریقیه و مراکز اصلی آن، اختلاف میان مخالفانِ فاطمیان، ضعف سیاسی و نظامی فرقه شیعه زیدی در اواخر قرن سوم و رهبری واحد و نیرومند فاطمیان در مغرب، از جمله آن زمینه‌هاست. موقعیت تجاری افریقیه و مغرب علاوه بر آنکه از لحاظ اقتصادی جایگاه ممتازی برای تشکیل خلافت فاطمیان ایجاد کرده بود، موجب شده داعیان فاطمی، از مراکز و شبکه‌راه‌های تجاری برای گسترش قیام بهره برند. بحران اقتصادی افریقیه و مغرب در اواخر قرن سوم، موقعیت ویژه‌ای برای تبلیغ اصول مساوات‌جویانه اسماعیلیان فراهم کرد و فاطمیان با طرح شعارهای امیدبخش، قبایل درمانده را مجذوب حکومت خویش کردند.
فهرست کتاب
زمینه های سیاسی گرایش به فاطمیان در افریقیه
زمینه های اجتماعی گرایش به فاطمیان در افریقیه
زمینه های مذهبی و فرهنگی گرایش به فاطمیان در افریقیه
زمینه های تجاری و اقتصادی گرایش به فاطمیان در افریقیه
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.