کتاب بررسی الگوی تحول دانش در حوزه تمدن اسلامی (جهت بازپردازی خط مشیهای تحول در علوم انسانی)
درباره کتاب
کتاب بررسی الگوی تحول دانش در حوزه تمدن اسلامی (جهت بازپردازی خط مشیهای تحول در علوم انسانی) نوشته محمدمهدی شاهآبادی، توسط انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، برای دانشجویان رشته مدیریت چاپ و منتشر شده است.
در این کتاب، شاهآبادی با نگرشی تاریخی به بررسی چگونگی تحول دانش در تمدن اسلامی میپردازد و تلاش دارد تجربه نهضت ترجمه در قرون دوم تا پنجم هجری را به عنوان الگوی موفق انتقال و تحول علمی تحلیل کند. نویسنده ابتدا فرصتها و شرایط تاریخی را تشریح میکند؛ مثلاً تعامل حکومتها با نهادهای علمی، انتخاب متون ارزشمند، و ترجمه دقیق آنها از منابع یونانی و غیر آن. سپس با بهرهگیری از روش «دلالتپژوهی» و مدل جامعهشناسی علم مرتون، بازیگران دخیل در این فرآیند را بررسی میکند و تحلیل میکند که چه نهادهها، چه ساختارها و چه موانعی وجود داشتهاند.
یکی از محورهای اصلی بحث در کتاب، پیشنهاد الگوی «ترجمه تحولگرا» (Transformational Translation) است. شاهآبادی این الگو را مجموعه مراحلی میداند که از گزینش هوشمند متون آغاز میشود، سپس ترجمه دقیق، تصحیح ترجمهها، تلخیص متون، شرح، نقد و نهایتاً نوآوری در ساختار علم و رشتههای علمی به اجرا درمیآید. این مدل با توجه به ظرفیتهای موجود در سنت علمی اسلامی و تجربه تاریخی نهضت ترجمه، پیشنهاد میشود تا به مدیران و سیاستگذاران علوم انسانی کمک کند تا تحول مؤثر و بومیتری در علوم انسانی شکل دهند.
در بخشهایی از کتاب، همچنین به مقایسه بین دورههای اموی و عباسی، تأثیر سیاستهای حکومتی، نقش مترجمان، مصلحان علمی و مؤسسات آموزشی پرداخته شده و چالشهایی مثل موانع زبانی، فقدان منابع کافی، مشکلات فهم متون ترجمه شده و مسائل نقد و تصحیح مورد توجه قرار گرفتهاند. نویسنده تلاش کرده است درسهایی از آن تاریخ استخراج کند که قابل اجرا در شرایط معاصر ایران و جهان اسلام باشد، بویژه در زمینه سیاستگذاری، تخصیص منابع، و ساختار حمایت از پژوهش در علوم انسانی.
چکیده کتاب
دغدغۀ تحول در علوم به ویژه در علوم انسانی به بیش از نیمقرن برمیگردد. در ایران نیز این موضوع در دستور کار حکومت و برخی اندیشمندان قرار گرفته و ایدههای متنوعی برای به نتیجه رساندن آن پیشنهاد گردیده است. تحقیق حاضر کوشیده است تا با رویکردی تاریخی و با درسآموزی از یکی از الگوهای موفق انتقال و تحول دانش، یعنی تاریخ نهضت ترجمه (قرن دوم تا پنجم هجری) و واکاوی نقش و نحوۀ تعامل حکومتها با نهاد علم آن زمان، دلالتهایی برای خطمشیگذاران امروز در عرصۀ تحول در علوم انسانی فراهم آورد.
به این منظور با استفاده از روش تحقیق دلالتپژوهی و الگوی جامعهشناسی علم مرتون به تحلیل بازیگران عرصۀ تحول علم، با تأکید بر نحوۀ انتقال و تحول دانش فلسفه، پرداخته شده است.
پیشنهاد محوری تحقیق بر پایۀ الگوی «ترجمۀ تحولگرا» است که تحول را از مسیر گزینش هوشمند، ترجمۀ دقیق، تصحیح ترجمهها، تلخیص متون، شرح، نقد و نوآوری (در سطوح خرد تا تأسیس رشته) دنبال میکند.


نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.