کتاب ایدئولوژی و اتوپیا: مقدمه‌ای بر جامعه‌شناسی شناخت
درباره کتاب
کتاب ایدئولوژی و اتوپیا: مقدمه‌ای بر جامعه‌شناسی شناخت نوشته کارل مانهایم ترجمه‌ی دکتر فریبرز مجیدی، توسط انتشارات سمت، برای دانشجویان رشته جامعه‌شناسی در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری چاپ و منتشر شده است.
در این کتاب، مانهایم ابتدا تفاوت میان ایدئولوژی جزئی / ناقص و ایدئولوژی کلی / تمام‌نما را مطرح می‌کند. ایدئولوژی ناقص به آن نوع از باورها و اندیشه‌ها گفته می‌شود که بیشتر به توجیه وضعیت موجود می‌پردازند و معمولاً از سوی کسانی که از موقعیت اجتماعی‌شان راضی‌اند پذیرفته می‌شوند. اما ایدئولوژی تمام‌نما، دیدگاهی است فراگیر که متعلق به کل یک گروه اجتماعی است، و الگوهای فکری، ارزش‌ها و برداشت از جهان را یکسره به سهم موقعیت اجتماعی آن گروه گره می‌زند. در کنار این مفاهیم، «اتوپیا» در نظر مانهایم نماینده دیدگاه‌های رادیکال‌تر است که به جای حمایت از وضعیت موجود، به ایجاد تغییرات بنیادین در ساختارهای اجتماعی امید می‌بندند.
یک نقطه کلیدی در تفکر مانهایم مفهوم شناخت اجتماعی است؛ یعنی این‌که آنچه انسان می‌اندیشد، باور دارد یا می‌پندارد حقیقت است، تحت تأثیر نظام‌های اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و تاریخی شکل می‌گیرد. او مفهومی را مطرح می‌کند به نام «رِلِیشنیالیسم شناختی» (relationism) که نشان می‌دهد ما نمی‌توانیم ادعا کنیم شناختی کاملاً خنثی یا بی‌طرفانه وجود دارد؛ اما به همین دلیل هم نباید از بررسی انتقادی چشم‌پوشی کرد. جامعه‌شناسی (به ویژه جامعه‌شناسی علم و معرفت) برای مانهایم فرصت دارد تا از دل برخورد این چشم‌اندازهای متفاوت، هم قابلیت تحلیل عینی از وضعیت موجود را داشته باشد، هم امکان نشان دادن مسیرهای تغییر اجتماعی را فراهم آورد.
فهرست کتاب
پیشگفتار مترجم بر چاپ دوم
دیباچه به قلم لوئی ورت
I. رویکرد مقدماتی به مسأله
II. ایدئولوژی و اوتوپیا
III. دورنماهای سیاست علمی: رابطه میان نظریه اجتماعی و عمل سیاسی
IV. روحیه اتوپیایی
V. جامعه‌شناسی شناخت
کتابنامه
واژه‌نامه
نام‌نامه
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.